ویپ (VoIP) چیست؟

صوت بر بستر IP یا همان VoIP شیوه و گروهی از فناوری‌ها برای ارائه ارتباطات صوتی و جلسات چند رسانه‌ای بر بستر شبکه‌های بر پایه پروتکل اینترنت (IP) مشابه اینترنت است.

کلمه اختصاری VoIP به چهره حروف (V-O-I-P) یا به عنوان یک مخف معمولا به چهره /ˈvɔjp/ ( voyp همانند voice) تلفظ می شود. البته این عبارت در هر از چند گاهی به چهره کامل “Voice over IP” یا از طریق همچم آن یعنی “IP Telephony” نیز خوانده می‌شود.

انواع VoIP
انواع مختلفی از VoIP هستی دارد که نمونه هایی متعلق به به کارگیری خدمات voip چت در شبکه MSN، Google Talk یا Yahoo Messenger و Skype است ولی همگی این موارد جز نظام های اختصاصی محسوب می شوند.

به عنوان نمونه زمانی که بخواهید با شخصی با استفاده از بستر MSN مکالمه نمایید طرف دیگر مکالمه نیز نیازمند MSN است. این سوژه درباره Yahoo Messanger و Skype نیز وجود دارد. این نرم افزار ها از نظام های خاص خود استفاده می کنند که به چهره آزاد هستی ندارد و به راحتی با سایر نظام ها یکپارچه نمی شوند.

VoIP راستین بر پایه سامانه SIP پیمان دارد که یک استاندارد محسوب می شود که در این بستر هر دستگاهی که با پروتکل SIP سازگاری داشته باشد قابل استفاده می باشد و حتی نیازی به استفاده از یک کامپیوتر شخصی ندارید.

هر تلفنی که از پروتکل SIP پشتیبانی می کند می تواند با تلفنی دیگری با این قابلیت بر بستر اینترنت گفتگو کند و به مشکل اسباب اضافی یا حتی ارائه دهندگان خدمات تلفنی نیز دربایستن ندارید.

تنها بس است SIP Phone خویش را به اینترنت متصل کرده، آن را تندیس بندی نمایید و سپس عدد تلفن شخص مورد عقیده خود را در بستر اینترنت عدد گیری نمایید.

در نظام های بر پایه VoIP صدا به بسته هایی از دیتا امثال فایل های کوچک تبدیل می شود و سپس از طریق اینترنت به گیرنده ارسال شود و در سمت وی به صدا کدگشایی می شود. برای این که این عملیات سریع تر انجام شود بسته ها پیش از ارسال همانند زیپ کردن یک فایل فشرده می شوند.

عبارت‌های کاربردی در پیوستگی با فناوری VoIP
عبارت های دیگری که به طور معمول در وابستگی با فناوری VoIP به شغل می‌روند بر این پایه اند :
ارتباطات تلفنی بر بستر IP، ارتباطات تلفنی بر بستر اینترنت، ارتباطات تلفنی بر بستر پهنای باند وسیع و خدمات تلفنی باند وسیع.

تلفن اینترنتی
عبارت تلفن اینترنتی به‌طور اخص به تصویری از خدمات ارتباطی (مانند صوت، فکس، پیامک و پیام رسانی صوتی) بر بستر اینترنت عمومی در روبرو شبکه تلفنی سوئیچ شده عمومی (PSTN) اشاره دارد و دربرگیرنده سیگنال دهی، راه اندازی کانال، دیجیتال سازی سیگنال های صوتی آنالوگ و کدگذاری است.

نحوه کارکرد VoIP
عبارت IP در عبارت “سامانه های تلفنی IP” به چهره مبتنی بر IP اشاره دارد یا به عبارت دیگر ذکر گر این سوژه است که تماس های تلفنی بر بستر اینترنت یا شبکه محلی (LAN) راه یابی می شوند.

این سوژه کاربرد های بسیار زیادی دارد. نخست این که برای برقراری تماس های تلفنی نیازمند استفاده از شبکه های تلفنی ارائه دهنده خدمات تلفنی معمولی نیستند که سبب تفریق خرج تماس های تلفنی می شود. همچنین به طور مقارن تنها به مزیت های فنی بسیار با به کارگیری مکالمات IP دست می یابند.

کاربرانی که از نظام های تلفنی VoIP بهره‌گیری می کنند برای برقراری تماس کافی است به راحتی IP Phone خویش را به تقریبا  ترین پورت شبکه LAN متصل نمایند. این تلفن IP به چهره خودمار در سامانه تلفنی VoIP وارد می شود.

تلفن های بر پایه IP همواره شماره خاص خود را نگه می دارند و اهمیتی ندارد که تلفن در چه محلی به شبکه LAN متصل شده باشد. ساختار شبکه ویپ در شکل پایین نگریستن می شود.

تمامی این شبکه ها به دلیل وجود پروتکل SIP هستند. این استاندارد به طور وسیعی بدست ارائه دهندگان خدمات اینترنت (ISPs)، نظام های تلفنی VoIP و تلفن های VoIP در سراسر دانشمند مورد کاربرد پیمان می گیرند. این پروتکل سبب می شود که نیازی به استفاده از تلفن های گران بها نباشد و وانگهی مایه می شود که همگی دستگاه ها بتوانند از راه این پروتکل با یکدیگر گفتگو کنند.

معمولا سامانه های IP تلفنی بر پایه یک رایانه شخصی استاندارد یا ستخت افزاری اضافه شده ساخته می شوند که نسبت به سخت افزار های تلفن های معمولی بسیار مقرون به صرفه تر و قدرتمند تر هستند.

همچنین نظام های IP تلفنی بسیار پیمانه پذیر هستند چرا که به تعداد معینی پورت تلفن اندک نمی باشند که به معنای آن است که با توسعه سوداگری نیازی به تغییر یا تعویض سامانه تلفنی نمی باشد.

نحوه کار سامانه‌های مبتنی بر VoIP
سامانه های بر پایه VoIP پروتکل های مهار جلسه و سیگنال دهی را برای کنترل سیگنال دهی، راه اندازی و کشف تماس ها اجرا می کنند. این پروتکل ها پخش های صوتی را بر بستر شبکه های IP با به کارگیری پروتکل های خاص رسانه ای ارائه می دهند.  این پروتکل های ویژه عملیات کدگذاری ویدیو، صوت، ویدیو و کدک های صوت و کدک های ویدیو را به عنوان صوت دیجیتالی از راه توزیع رسانه ای کدک انجام می دهند.

کدهای متعددی هستی دارد که پخش رسانه را بر پایه نیازمندی های برنامه ای و پهنای باند شبکه شفا می‌دهند؛ برخی از این پیاده‌سازی های کدک بر گفتار باند باریک فشرده شده متکی هستند، در حالی که برخی سایر از کدک های استریو با فیدلتی بالا پشتیبانی می کند.

برخی از سرشناس ترین کدک ها شامل نسخه های μ-law و a-law از پروتکل G.711، G.722، کدک صوتی متن مفتوح معروف به نام iLBC، کدک G.729 که فقط از نرخ ارسال ۸ kbit/sec در هر طرف ارسال می کند.

فناوری VoIP بر بسیاری از گوشی‌های هوشمند، رایانه‌های شخصی و سایر دستگاه‌های دسترسی به اینترنت وجود دارد. تماس‌ها و پیام‌های متنی پیامکی می‌توانند از طریق شبکه‌های ۳G یا WiFi ارسال شوند.

نحوه ارسال اطلاعات در بستر VoIP
در بستر VoIP اطلاعات دیجیتال به جای این که از طریق شبکه مدار سوئیچینگ ارسال شود، آغاز بایستی بسته بندی شده و سپس به عنوان بسته های IP بر بستر شبکه سوئیچ شده بسته‌ای ارسال می گردد.

چنین طریق ارسالی مستلزم وجود ملاحظات دقیق و حساس در ارتباط با مدیریت منابع است که متفاوت از شبکه‌های مالتی پلکسینگ با تسهیم زمانی (TDM) هستند.

ارائه دهندگان اولیه خدمات صوت بر بستر IP یا همان VoIP مدل های کسب و کار و راهکارهای فنی ارائه داده‌اند که ساختار و معماری شبکه تلفنی قانونی را منعکس می‌کرد.

نسل دوم ارائه دهندگان این خدمات مانند Skype این شبکه ها را برای کاربران مخصوص خویش به صورت محیطی بسته طراحی کردند و مزیت‌هایی چون مکالمه رایگان و آسایش را فراهم آورده‌اند.

برای که کاربران بتوانند به دیگر شبکه‌های ارتباطی همانند PSTN دسترسی پیدا نمایند، بایستی مبلغی را پرداخت نمایند. این سوژه آزادی کاربران را برای ترکیب و مطابقت سخت افزار و نرم افزار های کمپانی ثالث را اندک کرده است.

نسل سوم ارائه دهندگان خدمات VoIP مثل Google Talk مفهوم VoIP انحصاری را پذیرفته اند (این مفهوم برونرفت از ساختار شبکه های قانونمند است). به طور معمول هنگامی که کاربری مقصد برقراری یک تماس را دارد و این پیشه ها امکان ارتباطات درونی میان کاربران بر روی هر دو دامنه بر بستر اینترنت را می دهند.

نحوه پیاده‌سازی صوت بر بستر IP
صوت بر بستر IP به روش‌های مختلفی با استفاده از پروتکل های اختصاصی و پروتکل های مبتنی بر استاندارد های متن باز پیاده سازی شده است که برخی از نمونه های این پروتکل ها در ذیل آمده است:

H.323
پروتکل کنترل دروازه رسانه (MGCP)
پروتکل شروه جلسه کاری (SIP)
H.248 که به عنوان پروتکل دروازه رسانه (Megoco) نیز شناخته می شود.
پروتکل انتقال لحظه ای (RTP)
پروتکل کنترل انتقال لحظه ای (RTCP)
پروتکل انتقال لحظه ای به چهره امن (SRTP)
پروتکل توصیف جلسه کاری (SDP)
تبادل درونی استریسک (IAX)
توسعه (اکستنشن) های Jingle XMPP
پروتکل اسکایپ
پروتکل TeamSpeak
پروتکل H.323 احد از نخستین پروتکل هایی است که کاربرد های متعددی در ترافیک های ارتباطات مسیر دور امثال خدمات شبکه های محلی LAN به دست آورده است هر چند پروتکل هایی مانند MGMP و SIP که پیچیدگی اقلیت دارند و جدید تر نیز گسترش مکشوف اند. توجه داشته باشید که پیاده سازی های بر پایه پروتکل H.323 به شدامد شبکه های کنونی محدود شده است. به طور اخص پروتکل SIP نفوذ زیادی در بازار VoIP به دست آورده است.